بازدید: 212 بازدید

نکاتی که باید در هنگام استفاده از دتکتورهای دودی رعایت گردد :  آموزش نصب دتکتور سیستم اعلام حریق
الف : دتکتور دود نباید در مسیر کوران هوا نصب گردد .
ب : برای تعیین محل نصب باید از استاندارد ۵۸۳۹ BS پیروی کرد .
ج : در محلهایی که در حالت عادی دود و بخار وجود دارد مانند موتور خانه و کنار بویلر از این دتکتور استفاده نشود

آموزش نصب دتکتور سیستم اعلام حریق

نکاتی که باید در هنگام استفاده از دتکتورهای دودی رعایت گردد :
الف : دتکتور دود نباید در مسیر کوران هوا نصب گردد .
ب : برای تعیین محل نصب باید از استاندارد ۵۸۳۹ BS پیروی کرد .
ج : در محلهایی که در حالت عادی دود و بخار وجود دارد مانند موتور خانه و کنار
بویلر از این دتکتور استفاده نشود .
نکته : اسپری خاصی وجود دارد که برای تست دتکتورهای دودی بکار می رود و با پاشیدن
آن به سمت دتکتور می توان از عملکرد صحیح آن مطمئن شد.
۲- دتکتور حرارتی ( Heat Detector ):
این دتکتورها دارای یک مقاومت حرارتی می باشد که در اثر حرارت حاصل از حریق مقاومت
آن کم شده و باعث افزایش جریان می شود و به مرکز کنترل اعلام حریق می نماید . نصب
آنها نیز به صورت سقفی و طبق استاندارد ۵۸۳۹ BS می باشد و در دو نوع ارائه شده اند:

الف. نوع حرارتی ثابت ( FIX ) :

ب : نوع حرارتی افزایشی (Rate Of Rise((ROR) :
در محل هایی که تغییرات دما ناگهانی اتفاق می افتد ( مانند آشپزخانه ( از این نوع
دتکتورها استفاده می شود . این دتکتورها دارای ولومی برای تنظیم دما می باشند .
نکته : دتکتورهای الکترونیکی جدیدی ساخته شده اند که هم به صورت دتکتور فیکس و همه
دتکتور افزایشی قابل استفاده هستند و به آنها دتکتورهای ترکیبی ( Combined) گفته می شود که نسبت به دو مدل بالا دارای قدرت کشف بالاتری هستند .

دتکتور مولتی (MULTI) :
این دتکتورها شامل دو طبقه هستند که یکی به عنوان دتکتورحرارتی و دیگری به عنوان دتکتور دودی عمل می کند و در محل های که هم امکان وجود دود و هم حرارت هست به کارمی روند. ( مانند اتاق های بایگانی و کتابخانه ها )

ج دتکتور شعله ای (Ultra Violet Flame Detector) یا (Infrar Flame)
این دتکتورها با استفاده ه از سنسور گیرنده اشعه ماورا بنفش شعله آتش یا اشعه مادون قرمز آتش را تشخیص داده و اعلام حریق می نمایند . زمان پاسخ آنها حدود چند ثانیه می باشد و آتش را بسیار سریع تشخیص می دهند. در دو نوع قابل نصب برای فضای داخلی (Indoor) و فضای خارجی(Outdoor ) موجود می باشد و ولتاژ کار آنها ۱۲ الی ۳۰ ولت DC
است زاویه دید آنها نیز ۱۲۰ درجه می باشد.
برای تشخیص نشتی گاز و اعلام خطر قبل از به وجود آمدن حریق مخصوصا در محل های که از گازهای سوختنی (قابل اشتعال) ( CNG , LPG ) استفاده می شود این دتکتورها مورد استفاده قرار می گیرد. مبنای تشخیص برخی از آنها بوی گاز می باشد و به صورت دیواری یا سقفی نصب می شوند. مورد استفاده آن ها در آپارتمان ها ، هتل ها و مراکز صنعتی میباشد . برخی از انواع این دتکتورها قادرند در صورت کشف نشتی گاز به یک شیر فرمان
بدهند و مسیر گاز را ببندند .
نکته : در دتکتورهای پیشرفته تر تغییرات چگالی گاز توسط مبدل تبدیل به جریان ۴ تا۲۰ میلی آمپر تبدیل شده و با یک کابل سه سیمه برای اندازه گیری و کنترل به پانلکنترل مرکزی ارسال می شود.همچنین سیستمهایی با دتکتور و تابلوی مرکزی مخصوص وجوددارند که میزان گاز منواکسیدکربن ( CO ) را در محیط تشخیص داده و در صورت کم بودن
غلظت آن یک سیستم تهویه را راه اندازی می کنند و در صورت زیاد بودن غلظت آن در هوای
محیط اعلام خطر می نمایند مورد استفاده این دتکتورها در پارکینگ های عمومی و درتونلهای زیرزمینی و محل هایی می باشد که از سوخت های منو اکسید کربن زا مانند زغالیا نفت استفاده می کنند.
برای نصب یک دتکتور ابتدا باید پایه آن متناسب با نوع دتکتور نصب شود و سیم کشی رویآن انجام پذیرد سپس دتکتور روی پایه جا زده شود . بر روی پایه دتکتور پیچ های اتصال برای تعذیه ورودی – و + و دو پیچ اتصال برای اتصال به دتکتور بعدی و یا مقاومت انتهای خط ( EOLR ) وجود دارد . همچنین ممکن است یک پیچ اتصال نیز برای منفی چراغ
ریموت اندیکاتور ( شرح آن در ادامه می آید ) وجود داشته باشد.

تجهیزات اعلام کننده حریق:
برای آگاه کردن ساکنین ساختمان از بروز حریق از وسایل سمعی و بصری خاص سیستم هایاعلام حریق استفاده می شوند که به سه گروه تقسیم می گردند .

۱آژیر ( Sounder ) یا زنگ ( Bell ) :
آژیرها وسایل خبری صوتی هستند که هنگام بروز حریق به صدا در می آیند .ساختمان آن هاالکترونیکی بوده و معمولا پلاریزه ( دارای + و- ( می باشند . تمام آژیرهای که در یکساختمان به کار می روند باید دارای صدای یکنواخت و یکسان باشند و از همه جایساختمان صدای آژیر شنیده شود. نصب آنها به صورت سقفی یا دیواری می باشد . حداقلصدای آژیرباید ۶۵ دسی بل یا ۵۰ دسی بل بیشتر از صداهای محیط باشد . مقدار قدرت صدابرای استراحتگاه ها ۷۵ دسی بل می باشد . معمولا صدای آژیرهای ساخته شده در فاصله یکمتری حدود ۱۰۰ دسی بل است به همراه بعضی از آژیرهای یک چراغ فلاشر تعبیه می شود تادر صورت پر سر و صدا شدن محیط و شنیده نشدن صدای آژیر چراغ فلاشر افراد را متوجه بروز حریق بنماید . تغذیه آژیرها معمولا ۲۴ ولت DC می باشد و هنگام آلارم جریانحدود ۱۶۰ میلی آمپر می کشند ولی در حالت عادی جریان آنها چند ده میلی آمپراست . درمحیط های پر سروصدا ( محیط های کارگاهی و صنعتی ( از آژیرهای موتوردار ( Siren ( استفاده میشود که فرکانس خروجی ۱۸۰۰- ۱۰۰۰ هرتز دارند و صدای قوی تولید می کنند .رنگ آژیرها معمولا قرمز می باشد .

۲چراغ های نشانگر ( Flasher ) :
این چراغ ها با نور ثابت یا چشمک زن ( Flash ) و همچنین به صورت ثابت یا گردان ساخته شده اند و معمولا به رنگ قرمز هستند و در دو محل نصب می شوند:

الف در پاگردهای و راه پله یا در راهروها :
در پاگردهای راه پله یا در راهروها چراغ های فلاشری نصب میگردند که موازی با آژیرهابسته شده اند وهمراه آژیر به کار می افتند و به آنها چراغ Strobe Light می گویند .افراد ناشنوا در ساختمان با دیدن نور این چراغ ها می توانند متوجه بروز حریق بشوندیا در صورت از کار افتادن احتمالی آژیرها این چراغ ها بروز حریق را مشخص می کنندبعضی از این چراغها ممکن است با آژیر یکجا باشند. تصویر چند نمونه از آنها را درزیر می بینید:

ب- در بالای سر درب واحدها یا اتاق ها :
ممکن است در بعضی مواقع خود زون دارای قسمت های متعددی باشد و هنگام بروز حریق نیازبه تشخیص دقیق تر محل حریق داشته باشپم . مثلا در آپارتمان های که هر طبقه یک زونمی باشد و خود طبقه دارای چند واحد است و یا در هتل ها که اتاق های متعددی در هرطبقه وجود دارد برای تشخیص دقیق محل حریق از چراغ Remote Andicator استفاده می گردد. این چراغ بالای درب هر واحد نصب می شود و تغذیه مثبت آن از مثبت منبع تغذیه ومنفی آن از پایه مخصوص چراغ ریموت در دتکتورهای آن واحد می باشد.این پایه رویدتکتور با حرف R مشخص می شود. در صورت وصل کردن دتکتوراین چراغ نیز روشن می شود .

ج- شستی های اعلام حریق ( MCP ) ( Manual Call Point ):
این شستی ها برای اعلام حریق دستی ساخته شده اند و در دو نوع فشاری معمولی و شیشهای می باشند . در هر دو نوع در حالت عادی کنتاکت شستی باز است ( N.O ) و در حالتاعلام حریق یک مقاومت سری با شستی که مقدار آن معمولا ۲۷۰ اهم است در مسیر به طورموازی با مقاومت انتهای خط قرار می گیرد و مقدار مقاومت معادل به حدود ۳۸۰ اهم میرسد و جریان افزایش می یابد و این از نظر سیستم یعنی اعلام حریق . در نوع شیشه ایشستی تحت فشار قرار دارد و با شکسته شدن شیشه آزا د شده و کنتاکت آن بسته می شود .در انواع معمولی باید شستی را فشار داد تا کنتاکت آن بسته شود . شستی معمولا دارایسوئیچی برای ری ست ( Reset ) کردن می باشند تا بعد استفاده از شستی بتوان دوبارهآنرا به حالت عادی برگرددند. محل نصب شستی ها باید در مسیرهای خروجی ساختمان و دردسترس و در معرض دید باشد تا احیانا اشخاص برای به صدا در آوردن سیستم اعلام خطر بهمحل وقوع حریق نزدیک نشوند و به سمت خروجی ها بروند . فاصله نصب شستی ها حداکثر ۳۰متر و ارتفاع نصب ۴/۱ متر از کف می باشد . روی شستی ها کلمه Fire نوشته می شود و بهرنگ قرمز می باشند .

آموزش نصب دتکتور سیستم اعلام حریق

کابل کشی سیستم اعلام حریق :
نصب و استقرار تجهیزات سیستم اعلام حریق طبق استاندارد ۵۸۳۹ BS و کابل کشی طبقاستاندارد ۶۲۰۷ BS انجام می گیرد. به طور کلی می توان سیم های مدار اعلام حریق رابه دو گروه تقسیم کرد و باتوجه به خصوصیات هر گروه کابل مناسب باآن را به کار برد :

گروه ۱ : کابلهای که بعد از آشکار شدن حریق استفاده نمی شود مانند کابل هایدتکتورها وشستی ها
گرو ۲ : کابلهایی که بعد ازکشف حریق استفاده میشوند مانند کابلهای منبع تغذیه وآژیرها و چراغها

در حالت کلی می توان برای هر دو گروه کابل ۱/۵ میلی متر مربع با روپوش و عایقپروتودور به کار برد ولی در مکان هایی که امکان ضربه یا ساییدگی و جویده شدن توسطحیوانات وجود دارد باید کابل ها را حفاظت مکانیکی کرد. می توان در مورد سیم هایآژیرها و چراغ ها برای حفاظت آنها را داخل دیوار زیر حداقل ۱۲ میلی متر گچ به صورتتو کار گذاشت . کابلهای سیستم اعلام حریق باید جدا از سایر کابل ها سیم کشی شوند .تست کابل ها توسط اهم متر انجام می شود و در صورت استفاده از مگا اهم سنج باید تمامتجهیزات اعم از دتکتور- آژیر- پانل کنترل و … را از مدار باز کرد تا ولتاژ تستبالا به آنها آسیب نرساند . هنگام کابل کشی نباید از مسیر زون ها انشعاب گرفت .همچنین نباید از آژیر ها هم انشعاب گرفت . کابل کشی سیستم های عادی به صورت رادیالیا خطی و کابل کشی سیستم های هوشمند به صورت حلقوی انجام می گیرد . در انتهای مسیرزون ها همیشه یک مقاومت موازی با خط که مقدار آن معمولا ۴/۷ یا ۶/۸ کیلو اهم استمتصل می کنند یا از واحد انتهای خط AEOL استفاده می نمایند .

پانل کنترل (Fire Alarm Control)(FACP) :
اصلی ترین و مهمترین قسمت سیستم اعلام حریق پانل کنترل می باشد که وظیفه ارتباط بینشستی ها و دتکتورها و وسایل اعلام حریق مانند آژیرها و چراغ ها را به عهده دارد .این پانل ها به دو نوع آنالوگ و میکروپروسسوری تقسیم می شوند . پانل های کنترل بایدقادر به تشخیص و اعلام خطای اتصال کوتاه یا قطعی مدار باشند و همچنین در مواقع قطعی
برق به طور اتوماتیک برق اضطراری را توسط باطری ها به مدار اعمال کنند . پانل هامعمولا دارای امکاناتی نیز برای تست قسمت های مختلف مدار می باشند . از نظر ظرفیتپانل ها را با زون تقسیم بندی میکنند که معمولا به صورت ۲- ۴- ۸- ۱۶- ۲۴- ۳۲ زونارائه می شوند . در بعضی از پانل ها می توان با اضافه کردن کارت های الکترونیکی (
Extention card ( تعداد زون ها را فزایش داد . پانل مرکزی باید در محلی نصب شود کهبه راحتی قابل مشاهده باشد . معمولا در ورودیها و محلهایی که ماموران آتش نشانیداخل می شوند نصب می گردد . خود مرکز کنترل باید توسط یک دتکتور دودی حفاظت شود .ارتفاع نصب آن حدود ۸/۱ الی ۲ متر است و باید محل نصب آنرا از نظر دستکاری افراد غیر مجاز و یا احتمال خرابکاری مورد توجه قرار داد. تعداد دتکتورهای قابل اتصال بههر زون توسط کارخانه سازنده تعیین می شود.در زیر تصویر ۳ نوع پانل مرکزی عادی رامیبینید: آموزش نصب دتکتور سیستم اعلام حریق

در سیستم اعلام حریق نحوه ارتباط دتکتورها با پانل مرکزی به این صورت است که در مواقع بروز حریق , تحریک دتکتور یا فشار دادن شستی اعلام حریق باعث ایجاد یک اتصال کوتاه نسبی در مدار می شود و جریان مدار افزایش می یابد نه به حدی که به عنوان اتصال کوتاه کامل شناخته شود و باعث اعلام خطا شود) در نتیجه مرکز کنترل اعلام حریق مینماید . مرکز کنترل از طریق مدار الکترونیکی بعد از تشخیص حریق رله های مربوطه را وصل کرده و آژیرها و چراغ های اعلام خطر را به کار می اندازد. قسمت های اصلی پانل کنترل به شرح زیر می باشد :

۱منبع تغذیه (Power Suply Dmt) (PSU) :
منبع تغذیه یا به صورت ترانس کاهنده به همراه مدار یکسو سازی داخل پانل قرار میگیرد و یا به صورت واحد مجزا از بیرون پانل به پانل کنترل متصل می شود . ولتاژخروجی منبع تغذیه معمولا ۲۴ ولت DC و قدرت جریان دهی آن حدود ۲ آمپر است . قدرتجریان دهی منابع تغذیه جداگانه حدود ۳ تا ۶ آمپر است و در دستگاه های بزرگ با تعدادZone بالا استفاده می شود . در مواقع قطع برق منبع تغذیه اضطراری که معمولا عبارتاز ۲ عدد باطری خشک (بدون نیاز به سرویس و نگهداری) ۱۲ ولت می باشد که به طور سریبسته می شوند تا ۲۴ ولتDC را تامین کنند . در حالت عادی که برق ۲۲۰ ولت وصل استسیستم باطری ها را شارژ کرده و برای مواقع قطعی برق آماده نگه می دارد وهنگام بروز
قطعی برق به طور اتوماتیک وارد مدار می شوند بسته به تعداد زونهای تابلو اصلی درآمپرساعت های مختلفی استفاده می شوند . برای تابلوهای ۲ زون باطری های ۲ آمپر ساعتو برای تابلوهای ۴ الی ۱۲ زون ۷ آمپرساعت و برای تابلو های ۱۲ الی ۲۴ زون باطری ۱۲آمپرساعت مناسب می باشد . معمولا باطریها در داخل تابلو کنترل قرار می گیرند. بعداز نصب سیستم باید باطریها را قبل از اتصال پانل شارژ کرد و سیستم را با باطریهایشارژ شده روشن نمود. آموزش نصب دتکتور سیستم اعلام حریق

۲برد الکترونیکی :
بر روی این برد فیوزهای لازم و رله مربوط به مگنت های نگهدارنده (Door holder) وجامپرهایی برای تنظیم و قطعات الکترونیکی دیگر وجود دارد . همچنین نشانگرهای اتصالکوتاه و قطعی مدار و کانکتور توسعه (Aux) و کانکتور اتصال کارت زون روی این برد وصلاست .

۳ترمینالهای اتصال شامل :
الف : خروجی ولتاژ DC کمکی
ب : خروجی کنتاکت های مربوط به رله مگنت نگهدارنده
ج . خروجی برای آژیرها و چراغ ها (معمولا بیش از یک خروجی می باشد)
د : خروجی برای زون ها (دو ترمینال + و- برای هر زون)
ه : محل اتصال پانل تکرار کننده (شرح در ادامه می آید)

۴ – LED های نشانگر :
این LED ها معمولا روی درب تابلو کنترل نصب می شوند:
الف : LED نشانگر وجود برق شهر
ب : LED نشانگر وجود اشکال در منبع تغذیه
ج : LED مربوط به وجود خطا در زون ( FAULT ) ( به تعداد زونها )
ه : LED مربوط به وجود حریق در زون ( FIRE ) ( به تعداد زونها )
د : LED نشانگر آژیر ( Sounder ( که موقع به صدا در آمدن آژیر روشن می شود .
در مدل های مختلف ممکن است LED های نشانگر دیگری نیز وجود داشته باشند ولی مواردذکرشده در بالا عموما در تمام پانل ها وجود دارند .
۵ – بیزر اشکال داخلی تابلو ( Buzzer ):در مواقع بروز اشکال در مدار داخلی تابلومانند عدم اتصال باطریها به صدا در می آید.
۶ – سوئیچ قفل کردن تابلو : برای جلوگیری از خراب کاری و دسترسی افراد غیرمجاز بهتابلو و تنظیمات آن به کار می رود و روی درب تابلو نصب شده است .
۷ – شستی های کنترل : برای تنظیم تابلو به کار می روند .

تجهیزات تکمیلی سیستمهای اعلام حریق

تکرارگر (Repeater ):
در مواقعی که تکرار علائم اعلام حریق در مکان های غیر از محل تابلو اصلی مورد نیازباشد از تکرارگرها استفاده می شود. تکرارگرها دارای LED های نشانگر مشابه تابلواصلی می باشند و به ترمینال های تابلو کنترل مرکزی وصل می شوند. ممکن است بعضیتابلوها امکانات اتصال تکرارگر را نداشته باشند . طرز اتصال آن در دیاگرام سیم کشیتابلو اصلی مشخص می شود .

جداکننده خط (Line Lsolator) :
با استفاده از جدا کننده های خط می توان در صورت بروز عیب در مدار قسمت معیوب را ازقسمت سالم مدار جدا کرده و بعد از رفع عییب دوباره اتصال کامل مدار را برقرار نمود
.

مگنت نگهدارنده ( Door Holder ) :
بر روی درهای معینی جهت جلوگیری از گسترش آتش در حین آتش سوزی نصب می شود و در صورتبروز حریق از باز ماندن در جلوگیری می کنند . طبق استاندارد تغذیه آن باید از منبع۲۴ ولت جداگانه انجام می گیرد نه از برق ۲۴ ولت تابلو چون مصرف آن ها بالاست .
سیستم های صوتی اعلام خطر :
این سیستم ها در دو نوع عادی و هوشمند ساخته شده اند و قادرند به طور اتوماتیک یادستی در مواقع بروز حریق پیام اعلام خطر را از بلند گوهای مربوطه پخش نمایند .

سیستم های تلفن اضطراری :
این سیستم ها دارای یک پانل تلفن اصلی و گوشی هایی می باشند که در محل های مورد نظرنصب می شوند . هنگام خطر می توان با استفاده از گوشی ها به مرکز تلفن خبر داد یامرکز تلفن می تواند به هر کدام از گوشی ها زنگ بزند. ارتباط بین گوشی ها نیز میتواند از طریق پانل اصلی تلفن برقرار باشد . تصویر یک گوشی تلفن اضطراری و دو نمونهپانل اصلی این سیستمها را مشاهده مینمایید:

ماژول های رابط (Interface Module):
در سیستم های هوشمند استفاده می شوند و برای ارتباط و شناسایی اجزای قابل آدرس دهیسیستم به کار می رود .چند نمونه ازآنها را در زیر مشاهده می کنید:

(Active End Of Line Unit (AEOL:
در انتهای خط سیستم های اعلام حریق نصب می گردد و با کمک آن می توان دتکتورهای عادی(غیر قابل آدرس دهی) را به سیستم های اعلام حریق هوشمند وصل کرد . آموزش نصب دتکتور سیستم اعلام حریق

برنامه ریزی دستی ( Handle Programmer ) :
برای برنامه ریزی اجزای سیستم های اعلام حریق هوشمند استفاده می شود .ابزارهایدیگری نیز مانند تست کننده مسیر ( Loop Tester ) و برد رله های کمکی و اسپلیتر زنگو … وجود دارد که در سیستم های اعلام حریق در صورت نیاز استفاده می شوند .درادامه نحوه سیم بندی چند نوع تابلوی مرکزی اعلام حریق به عنوان نمونه آورده شده استو نحوه نصب و سیم کشی پانل کنترل عادی مدل ACT آریاک به طور کامل بیان شده است.

آموزش نصب دتکتور سیستم اعلام حریق

مطالعه بیشتر